Forum Ogrodnicze Oaza

madzia wrote:
madzia - specjalistką nie jestem, ale postaram się przybliżyć kwestię prawną dotyczącą rozmnażania roślin licencjonowanych.

Istnieje coś takiego jak Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w skrócie COBORU, w którym znajduje się wykaz roślin objętych ochroną i warunki ich zbywania.

Zgodnie z obowiązującym prawem wyhodowane odmiany mogą podlegać ochronie prawnej w Polsce lub na terytorium całej Unii Europejskiej. Dla odmian chronionych tylko w Polsce wyłączne prawo do odmiany przyznaje w drodze decyzji administracyjnej Dyrektor Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) w Słupi Wielkiej k/ Poznania, poprzez wpisanie ich do prowadzonej przez COBORU Księgi Ochrony Wyłącznego Prawa. W odniesieniu do odmian zgłoszonych do ochrony poza Polską, w wybranych krajach Unii Europejskiej lub na obszarze całej Unii Europejskiej, wspólnotowe prawo do odmiany przyznaje Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin (CPVO) z siedzibą w Angers we Francji.

Cytat z COBORU:

"Zakres wyłącznego prawa do odmiany
Następujące akty komercyjnego wykorzystania materiału siewnego chronionej odmiany podlegają autoryzacji ze strony hodowcy posiadającego wyłączne do niej prawo :

wytwarzanie i rozmnażanie
przygotowanie do rozmnażania
oferowanie do sprzedaży
sprzedaż lub inne formy zbywania
eksport
import
przechowywanie
Wyłączne prawo obejmuje również:

materiał ze zbioru lub produkty wytworzone bezpośrednio z tego materiału, jeżeli hodowca nie miał możliwości wykonywania wyłącznego prawa w odniesieniu do materiału siewnego odmiany chronionej;
materiał siewny roślin ozdobnych i sadowniczych, jeżeli jest on ponownie używany w celach zarobkowych jako:
- materiał rozmnożeniowy do produkcji roślin ozdobnych, albo
- kwiat cięty, albo
- materiał siewny drzew, krzewów i bylin
odmiany:
- pochodne, odkryte lub wytworzone z chronionej odmiany macierzystej nie będącej odmianą pochodną,
- które nie różnią się wyraźnie od odmiany chronionej,
- w przypadku których wytworzenie materiału siewnego wymaga powtarzalnego używania odmiany chronionej wyłącznym prawem."

Resztę każdy sam sobie dopowie

USTAWA z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z dnia 6 sierpnia 2003 r.)

Wyłączne prawo hodowcy do odmiany

Art. 8. 1. Odmianę uważa się za nową, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o przyznanie wyłącznego prawa jej hodowca nie sprzedał albo w inny sposób nie udostępnił do wykorzystania, w celach handlowych,
materiału siewnego lub materiału ze zbioru albo nie wyraził na to pisemnej zgody:

1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — przez okres dłuższy niż jeden rok,
2) w pozostałych państwach:
a) przez okres dłuższy niż sześć lat — w przypadku drzew i winorośli,
b) przez okres dłuższy niż cztery lata — w przypadku pozostałych odmian — licząc do dnia złożenia wniosku o przyznanie wyłącznego prawa.

2. Odmianę również uważa się za nową, jeżeli hodowca przed dniem złożenia wniosku o przyznanie wyłącznego prawa:
1) sprzedał albo w inny sposób udostępnił:
a) materiał siewny odmiany podmiotom podległym lub nadzorowanym przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, które w ramach swojej działalności statutowej prowadzą badania odmian, lub
b) części roślin wytworzone w wyniku prac hodowlanych, rozmnożeniowych lub doświadczalnych, które nie są materiałem siewnym,
c) materiał siewny odmiany na międzynarodową wystawę organizowaną zgodnie z Konwencją z dnia 22 listopada 1928 r. o wystawach międzynarodowych (Dz. U. z 1961 r. Nr 14, poz. 76 oraz z 1968 r. Nr 42, poz. 293);

2) udostępnił materiał siewny odmiany podmiotom w celu kontynuacji hodowli lub do przeprowadzenia badań, lub do doświadczeń, pod warunkiem że uzyskany z tego materiału materiał siewny pozostanie własnością tego hodowcy.

3. Składniki odmiany mieszańcowej uważa się za nowe, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o przyznanie wyłącznego prawa wytworzony z nich materiał siewny odmiany mieszańcowej nie został przez ho-
dowcę sprzedany lub w inny sposób udostępniony w celach handlowych:

1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej — przez okres dłuższy niż jeden rok,
2) w pozostałych państwach — przez okres dłuższy niż cztery lata;

(...)
Art. 21. Wyłączne prawo obejmuje:

1) wytwarzanie lub rozmnażanie,

2) przygotowanie do rozmnażania,

3) oferowanie do sprzedaży,

4) sprzedaż lub inne formy zbywania,

5) eksport,

6) import,

7) przechowywanie - materiału siewnego odmiany chronionej.

Art. 22. 1. Wyłączne prawo obejmuje również:

a) pochodne, odkryte lub wytworzone z chronionej odmiany macierzystej niebędącej odmianą pochodną,

b) które nie różnią się wyraźnie od odmiany chronionej,

c) w przypadku których wytworzenie materiału siewnego wymaga powtarzalnego używania odmiany chronionej wyłącznym prawem.

3. Przepisów ust. 1 i art. 21 nie stosuje się do materiału siewnego i materiału ze zbioru przeznaczonego:

1) na własne niezarobkowe potrzeby;

2) do celów doświadczalnych;

3) do tworzenia nowych odmian, z wyjątkiem odmian, o których mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli odmiany te są wykorzystywane w celach zarobkowych;

Art. 25. Każdy, kto korzysta z materiału siewnego odmiany chronionej wyłącznym prawem, jest obowiązany, na wniosek hodowcy posiadającego wyłączne prawo do tej odmiany, udzielać mu pisemnych informacji dotyczących ilości materiału siewnego odmiany chronionej oraz uiścić na rzecz hodowcy opłatę w wysokości opłaty licencyjnej za korzystanie z wyłącznego prawa do danej odmiany.

Art. 30.

1. Hodowca posiadający wyłączne prawo może, w drodze umowy licencyjnej, udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z wyłącznego prawa.
2. Umowa licencyjna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.

3. W umowie licencyjnej można ograniczyć korzystanie z wyłącznego prawa (licencja ograniczona); jeżeli w umowie licencyjnej nie ograniczono zakresu korzystania z wyłącznego prawa, licencjobiorca ma prawo korzystania z wyłącznego prawa w takim samym zakresie jak licencjodawca (licencja pełna).

4. Jeżeli w umowie licencyjnej nie zastrzeżono wyłączności korzystania z wyłącznego prawa, udzielenie licencji jednemu podmiotowi nie wyklucza możliwości udzielenia licencji innym podmiotom, a także jednoczesnego korzystania z wyłącznego prawa przez hodowcę (licencja niewyłączna).

5. Uprawniony z licencji może udzielić dalszej licencji (sublicencji) tylko za zgodą hodowcy, wyrażoną w formie pisemnej; udzielenie dalszej sublicencji jest niedozwolone.


Art. 36a. 1. Hodowca, którego wyłączne prawo zostało naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo:

1) zaniechania naruszania;

2) usunięcia skutków naruszenia;

3) naprawienia wyrządzonej szkody:

a) na zasadach ogólnych albo

b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej, która w chwili jej dochodzenia byłaby należna tytułem udzielenia przez hodowcę licencji, a w razie zawinionego naruszenia w wysokości odpowiadającej wielokrotności tego wynagrodzenia, jednak nie wyższej niż jej trzykrotność;

4) wydania uzyskanych korzyści.

2. Niezależnie od roszczeń, określonych w ust. 1, hodowca może się domagać jednokrotnego albo wielokrotnego ogłoszenia w prasie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie lub podania do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu wydanego w rozpatrywanej sprawie, w sposób i w zakresie określonym przez sąd.

3. Sąd może nakazać osobie, która naruszyła wyłączne prawo, na jej wniosek i za zgodą hodowcy, w przypadku gdy naruszenie jest niezawinione, zapłatę stosownej sumy pieniężnej na rzecz hodowcy, jeżeli zaniechanie naruszania lub usunięcie skutków naruszenia byłoby dla osoby naruszającej niewspółmiernie dotkliwe.

4. Sąd, rozstrzygając o naruszeniu prawa, może orzec na wniosek hodowcy o bezprawnie wytworzonym materiale siewnym lub materiale ze zbioru oraz środkach i materiałach użytych do ich wytworzenia, w szczególności może orzec o ich wycofaniu z obrotu, przyznaniu hodowcy na poczet należnego odszkodowania lub zniszczeniu. Orzekając, sąd uwzględnia wagę naruszenia oraz interesy osób trzecich.

5. Domniemywa się, że środki i materiały, o których mowa w ust. 4, są własnością osoby, która naruszyła wyłączne prawo.

Art. 36b. 1. Sąd właściwy do rozpoznania spraw o naruszenie wyłącznego prawa miejsca, w którym sprawca wykonuje działalność lub w którym znajduje się jego majątek, także przed wytoczeniem powództwa rozpoznaje, nie później niż w terminie 3 dni od dnia złożenia w sądzie, wniosek mającego w tym interes prawny:

1) o zabezpieczenie dowodów oraz o zabezpieczenie związanych z nimi roszczeń;

2) o zobowiązanie naruszającego wyłączne prawo do udzielenia informacji i udostępnienia określonej przez sąd dokumentacji mającej znaczenie dla roszczeń, o których mowa w art. 36a ust. 1;

3) o zobowiązanie innej niż naruszający osoby do udzielenia informacji, które mają znaczenie dla roszczeń, określonych w art. 36a ust. 1, o pochodzeniu, sieciach dystrybucji, ilości i cenie towarów lub usług naruszających wyłączne prawo, jeżeli:

a) stwierdzono, że posiada ona towary naruszające wyłączne prawo, lub

b) stwierdzono, że korzysta ona z usług naruszających wyłączne prawo, lub

c) stwierdzono, że świadczy ona usługi wykorzystywane w działaniach naruszających wyłączne prawo, lub

d) została przez osobę określoną w lit. a, b lub c wskazana jako uczestnicząca w produkcji, wytwarzaniu lub dystrybucji towarów lub świadczeniu usług naruszających wyłączne prawo, a powyższe działania mają na celu uzyskanie bezpośrednio lub pośrednio zysku lub innej korzyści ekonomicznej, przy czym nie obejmuje to działań konsumentów będących w dobrej wierze.

2. Sąd, dopuszczając dowód lub rozpoznając wnioski, o których mowa w ust. 1, zapewnia zachowanie tajemnicy przedsiębiorcy i innych tajemnic ustawowo chronionych.

3. Od obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, może uchylić się ten, kto według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego mógłby jako świadek odmówić zeznań lub odpowiedzi na zadane mu pytanie.

4. W uzasadnionych przypadkach sąd może uzależnić wydanie postanowienia o zabezpieczeniu dowodów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, od złożenia kaucji.

5. Zażalenia na postanowienia sądu w sprawach, o których mowa w ust. 1, sąd rozpoznaje w terminie 7 dni.

6. Do zabezpieczenia dowodów stosuje się odpowiednio art. 733, art. 742 i art. 744-746 Kodeksu postępowania cywilnego.

Przepisy karne

Art. 37. Kt:

1) narusza wyłączne prawo do odmiany,

2) oznacza nazwą odmiany chronionej wyłącznym prawem materiał siewny lub materiał ze zbioru innej lub nieznanej odmiany podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.