Ogórecznik lekarski -
Borago officinalis
Rodzina:
Ogórecznikowate (dawniej Szorstkolistne) - Boraginaceae
Morfologia rośliny: Roślina jednoroczna lub dwuletnia dorastająca do 60 cm wysokości. Łodyga wzniesiona, rozgałęziona; liście jajowate, dolne duże, górne mniejsze; kwiaty duże, niebieskie, zebrane w kwiatostany zwane skrętkami / sierpikami. Kwitnie od maja do sierpnia. Owocem jest 4-dzielna rozłupnia. Cała roślina jest silnie owłosiona.
Surowiec: Ziele (górne, ulistnione części pędów), pozyskiwane w okresie kwitnienia, oraz owoce / nasiona zbierane w sierpniu i wrześniu.
Związki biologicznie czynne: Flawonoidy (głównie. kwercetyna, kemferol), glukozydy, śluzy, kwasy organiczne (głównie askorbowy, jabłkowy, cytrynowy), cholina, garbniki, karoten, sole mineralne (z przewagą krzemionki).
Działanie lecznicze: Moczopędne, odtruwające, napotne, bakteriobójcze, przeciwzapalne, powlekające, uszczelniające, pobudzające, przyspieszające gojenie (ziarninowanie), wykrztuśne, uodparniające.
Zastosowanie lecznicze: Odwar z ziela w stanach zapalnych nerek, pęcherza moczowego, przewodów moczowych, oskrzeli, jamy ustnej, gardła i dziąseł, w chorobach gorączkowych spowodowanych przeziębieniem, grypą, anginą, w zaburzeniach przemiany materii, otyłości, dnie, przepuszczalności naczyń krwionośnych, chorobach reumatycznych i skórnych.
Sproszkowane nasiona aktywizują biologicznie organizm.
Okłady z papki z ziela w dolegliwościach reumatyczno-artretycznych, stanach zapalnych stawów, ścięgien i mięśni, w nerwobólach.
Przymoczki nasączone odwarem z ziela w stanach zapalnych skóry, oparzeniach, odleżynach, wrzodach, obrzękach spowodowanych stłuczeniami oraz jako środek przyspieszający regenerację naskórka i błon śluzowych, uszczelniający naczynia krwionośne.
Kąpiele z dodatkiem odwaru z ziela działają pobudzająco i regenerująco na skórę, czyniąc ją elastyczniejszą, zapobiegają pękaniu włosowatych naczyń krwionośnych i wylewom podskórnym.
Zastosowanie kulinarne:
Świeże, młode listki należy dodawać do sałatek, zup, dań mięsnych, jajecznicy, twarożku, a suszone, sproszkowane ziele - do potraw pieczonych, duszonych i zapiekanych.
Zastosowanie pszczelarskie:
Gatunek bardzo chętnie oblatywany przez pszczoły miodne i inne owady zapylające. Jeden kwiat wydziela około 6 mg cukrów, których koncentracja w nektarze wynosi od 30 do 60%. Wydajność miodowa 1 ha zwartego łany tej rośliny wynosi od 150 do 200 kg.