Cykoria jest roslina wieloletnia, nalezy do roslin z rodziny astrowatych, wystepujaca w calym kraju na nieuzytkach, glebach kamienistych i piaszczystych. Osiaga wysokosc do 120 cm. Jest to roslina o kwiatach niebieskich, czasem bialych lub rozowych.
Surowcem tej rosliny jest glownie jasnobrunatny korzen o dlugosci do 50 cm i ziele.
Ziele zbiera sie na poczatku kwitnienia-na koniec czerwca badz w lipcu. Scinamy wierzcholki pedow o dlugosci ok. 20 cm pozostawiajac zdrewniale lodygi. Korzenie wykopuje sie jesienia (wrzesien/pazdziernik). Nalezy je drobno posiekac i suszyc w temperaturze do 40 stopni Celcjusza. Nalezy pamietac aby nie doprowadzic do czernienia korzenia-taki korzen nie nadaje sie do spozycia.
Ziele cykori zawiera sporo witaminy C i witaminy z grupy B. Sok w korzeniach zawiera intybine, fitosterole, olejki eteryczne, sluz, sole mineralne oraz spore ilosci inuliny do 49% (substancja podobna do skrobi o wlasciwosciach antyseptycznych) oraz gorzkie zwiazki laktucyny i laktukopiryny.
W lisciach wystepuje hydroksykumaryn, kwercetyna, hiperozyd. W kwiatach natomiast znajduja sie antocyjany.
Dzieki goryczy korzen pobudza wydzielanie kwasu zoladkowego, dzieki czemu usprawnia trawienie i przyswajanie pokarmow oradz dziala pobudzajaco na apetyt. Rowniez pobudza czynnosci watroby, zwieksza wydzielanie zolci i ulatwia jej przeplyw przez drogi zolciowe.
Od wiekow medycyna ludowa zalecala podawanie cykorii jako leku poprawiajacego przemiane materii. Substancje, ktore odkryto w cykorii potwierdzaja, ze dziala ona na przyspieszenie metabolizmu, wzmagaja laknienie i ulatwiaja trawienie.
Napar z korzenia cykorii mozna podawac przy niezytach zoladka i dwunastnicy, pobudza woreczek zolciowy do prawidlowego funkcjonowania zapobiegajac osadzaniu sie zlogow i kamieni. Dziala rowniez moczopednie. Ostatnie zazwyczaj w polaczeniu z innymi ziolami. Wchodzi w sklad mieszanek Urosan i Urogran.
Mozna podawac odwar z cykori w czasie bezsennosci, stanow lekowych oraz problemow z zasypianiem.
Zewnetrznie mozna uzywac w przypadkach chorob skory takich jak wysypka i wypryski.
Aby uzyskac odwar z korzenia nalezy 1 i 1/2-2 lyzki zalac 1 i 1/2 szklanki wody. Doprowadzic do wrzenia i gotowac na wolnym ogniu ok. 5 minut. Odstawic na 10-15 minut do zaparzenia i przecedzic. Podawac 1/2 szklanki 2-3 razy dziennie przed jedzeniem (30-40 min przed posilkiem) jako srodek pobudzajacy trawienie, zolciopedny i przy niezycie zoladka.
Napar przygotowujemy zalewajac 1 lyzke korzeni szklanka wrzatku i parzymy 10-15 minut pod przykryciem. Pic 2-3 porcje 30 min przed posilkiem dla polepszenia apetytu badz po jedzeniu dla poprawienia trwaienia.
Aby przygotowac nalewke potrzebujemy 4 lyzki korzenia ktore zalewamy szklanka wodki. Odstawic szczelnie zamkniete w ciemne i chlodne miejsce na 7-10 dni. Pic rozcienczone 15-20 kropel w 1/2 szklanki wody 3 razy dziennie w dolegliwosciach watrobowych, kamieniach zolciowych i klopotach trawiennych.
W dawkach leczniczych surowiec nie wykazuje działania szkodliwego dla człowieka.