Forum Ogrodnicze Oaza

Języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium), nazywany także językiem jelenim

Jest to paproć prawnie chroniona, w Polsce występuje rzadko, napotkać ją można w Karpatach, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, pojedyncze stanowiska znajdują się także na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach oraz na Roztoczu. Języczniki rosną również w górskich lasach południowej Europy i w Północnej Afryce.

Języcznik zwyczajny to wieloletnia paproć rozrastająca się poprzez krótkie kłącze, o grubości pół centymetra pokryte brunatnymi łuskami. Liście tworzą kępę w kształcie lejkowatej rozety, dorastają do 60 cm długości i 6 cm szerokości. Mają wydłużony kształt, nieco przypominający język, stąd nazwa. Liście są zimozielone, mają sercowatą nasadę i lekko zwężają się ku wierzchołkowi. Blaszka liściowa w dotyku jest nieco sztywna, skórzasta, wiosną u młodych liści górna strona jest seledynowa, potem robi się zielona.

Ogonek jest 3-4 razy krótszy od blaszki liściowej i okryty jest licznymi łuskami.
Języcznik nie posiada oddzielnych sporofili, czyli liści zarodnionośnych. Zarodnie wyrastają na górnej części środkowych liści, są one rozmieszczone równolegle na spodniej stronie liścia i tworzą podłużne kupki. . Jasnobrunatne zarodniki dojrzewają od lipca do września, podobno po wysianiu kiełkują po około 30 dniach.

Języcznik jest zimozieloną paprocią, odporną na nasze warunki klimatyczne. W naturze porastająca miejsca cieniste i półcieniste, wilgotne. Często są to skaliste zbocza, szczególnie wapienne, po których spływają strumyki górskie.

Paproć ta preferuje wilgotne, chłodne stanowiska o przepuszczalnym, kamienistym podłożu z wysoką zawartością wapna.

Roślina w pełnym słońcu ma przypalone liście, marnieje, usycha, dobrze czuje się natomiast na wschodniej wystawie, gdzie oświetla ją wczesne, delikatne słońce lub w półcieniu cieniu, gdzie jest dużo rozproszonego światła.

W ogrodach pojawiają się również poza gatunkiem ciekawe odmiany języcznika, które różnią się od gatunku kształtem liści.

Języcznik (Asplenium scolopendrium) 'Cristataum' ma blaszki liściowe osadzone na ciemnowiśniowym ogonku, są one też nieregularne, w górnej części rozgałęzione, pofalowane, a na brzegu nieregularnie powcinane, falbankowate. Wierzchołki tej odmiany paproci tworzą coś w rodzaju 'grzebieni' kogucich.

Języcznik (Phyllitis scolopendrium) 'Crispa' ma liście jasnozielone, błyszczące, mocno pofałdowane na krawędziach.

Odmiana ‘Furcata’ z kolei ma mocno rozczłonkowane końcówki liści (frondy).

Języcznik 'Marginata' - ma brzegi liści powcinane.

'Ramona Cristata' to odmiana o liściach rozszczepionych u podstawy i grzebieniastych na wierzchołku.

Może dodam tylko, że lubią wilgoć i to bardzo. W Anglii ,okolice Bristol rosną w przydrożnych rowach prawie w wodzie. A to moje okazy.

Zdjęcie archiwalne, ale robione jesienią

Do kolekcji

Dopiero były pastorałki, a teraz zdjęcie zimowe

Tylko nie bijcie

A to moje Asplenium.



Pozdrawiam , Elżbieta

Asplenium scolopendrium 'Ramosa nana'

syn. Phyllitis scolopendrium 'Ramosa nana'


Phyllitis scolopendrium 'Ramosa nana' jest zimozielonym języcznikiem o ciekawej budowie liścia.Rośnie u mnie kilka lat i ładnie się rozrasta. Ostatnią bezśnieżną zimę źle znosiła.



liść



Pozdrawiam , Elżbieta

Tomku , nowa sadzonka wyrosła z boku od korzenia. Cieszę się ,że jest i rośnie.Nakryłam już szybką, aby nie miała za mokro.

Poll wrote:
Zgadza się, Niemal straciłabym ta paproć.Poprzednia zima zrobiła u mnie spustoszenie wśród paproci.Ale wyrosła już spora roślinka , która odbiła od korzenia.

Miałam tą paproć kilka lat i nigdy nie było potrzeby jakoś specjalnie osłaniać ją , bo języczniki są dość silne.Ale stało się i teraz muszę pilnować. Już mam przygotowaną jedlinę i szybkę i będzie okryta.

Pozdrawiam , Elżbieta

A to moja "crispa' w jesiennej szacie:



Pozdrawiam , Elżbieta

A moja jest taka:



Pozdrawiam , Elżbieta

Freaky - określenie pochodzi od angielskiego słowa 'freak' ('dziwadło, kaprys, wybryk,dziwoląg'), czyli podkreśla dziwaczne i nienazwane formy paproci, którym jest poświęcony ten wątek.

Paprocie, jak inne rośliny posiadają zmienne formy, czasem jest to wynik krzyżowania się, w wyniku którego uzyskane hybrydy, nie dają się zakwalifikować do żadnej znanej odmiany. Często są to formy na tyle ciekawe, że stają się obiektem pożądania kolekcjonerów


Na początek może kilka języczników - Phyllitis scolopendrium (syn.Asplenium scolopendrium)

Formy i odmiany tej paproci ciągle mnie zaskakują a ich różnorodność kształtów i wielkość zadowoli najwybredniejsze gust











Te dwie formy na zdjęciu 2 i 3 mogą się wydawać podobne. Jednak różnice są spore nr 3 liście wałeczkowate (forma grzebieniasta-ciemno zielona) natomiast nr 2 roślina mało przypomina paproć raczej jakąś roślinę pustynną o kolczatych liściach . Obie formy według mnie są oryginalne i nie widziałem ich w innych kolekcjach .










































.
.

Języcznik rośnie w Polsce w górach, jest objęty całkowitą ochroną gatunkową.

Liście o długości do 40-60 cm, wąskie 4-6 cm,z połyskiem i zimozielone. Wyselekcjonowano wiele atrakcyjnych i dziwnych odmian.

Lubi gleby wilgotne,przepuszczalne, dość próchnicze. Stanowisko lekko słoneczne do cienistego.
Mrozoodporność dobra, odmiany lepiej jednak okryć włókniną i stroiszem.

Naprawdę piękne, rozrośnięte kępy języcznika zwyczajnego zobaczyć można w kolekcji paproci Ogrodu Botanicznym UAM w Poznaniu.



A tu języcznik w aranżacjach wśród skał apinarium:

fotki z wczoraj - / dwa lata temu dużą kępę podzieliłam na 5 części - przeżyły trzy i dobrze się mają/

Pada / co jest tu bardzo dziwnym zjawiskiem /, nie da się wyjść ....
to można powklejać - co prawda straszny bałaganik w fotkach, ale co będę robić zimą..
języczniki i odmianowe i najprzeróżniejsze siewki, wszystkie piękne !!

dalszy ciąg

Był śnieg i wybył - paprocie znowu zielone:

na zdjęciu wiekowy języcznik.

Asplenium scolopendrium