Cheilantes
Cheilanthes łacińska nazwa tej paproci wywodzi się z greckiego słowa cheilos, które oznacza wargę i
anthos - kwiat. w polskim tłumaczeniu 'warga kwiatu' brzmi niezbyt zręcznie, lecz angielska zwyczajowa nazwa
lip ferns jest już bardziej przyjemna dla ucha
Nazwa tej paproci - lip ferns - staje się oczywista, gdy przyjrzeć się listkom tej paproci od spodu, ich krawędzie przypominają kształtem wargi.
Do rodzaju
Cheilantes zalicza się ok. 180 gatunków paproci, porastają one głównie, ciepłe, suche szczeliny skalne wysoko w górach lub na nadmorskich klifach.
Większość z nich ma mocne zimozielone liście pokryta gęstymi, krótkimi włoskami, co chroni przed promieniami słońca. Wiele z nich to paprocie typowo pustynne, zwijające się w suchych czasach i odżywiające się wraz z nadejściem wilgoci.
Najczęściej spotykane w polskich ogrodach, z uwagi na mroźne zimy to
- Cheilanthes tomentosa (Cheilantes omszony)
- Cheilanthes argentea
- Cheilanthes lanosa (Cheilantes wełnisty)
Cheilantes omszony - łac.
Cheilanthes tomentosa
Synonimy łacińskie:
Myriopteris tomentosa,Allosorus tomentosus, Cheilanthes bradburii, Notholaena tomentosa
Zwyczajowa nazwa angielska,
Woolly Lipfern, podkreśla, prócz kształtu listków, 'wełnistość.
Cheilantes omszony to paproć, która zazwyczaj rośnie w miejscach suchych i skalistych, na wysokich klifach i w szczelinach ścian skalnych, takich jak wapień lub granit. W okresach suszy te paprocie zwijają się, wysychają, zamieniając się w brązową zbitą kępę. Ale pod wpływem wilgoci znowu zielenieją stąd często tę paproć nazywa się 'resurrection fern' czyli paprocią zmartwychwstania. [3] Nazwa lipfern wynika z faktu, że sporangia znajdują się na krawędziach liści, co nadaje im charakterystyczny wygląd warg.
Cheilanthes tomentosa to niewielka paproć z liśćmi o długości 8-45 cm, zazwyczaj około 20 cm długości i szerokości 1,5-8 cm, mają typowy lancetowaty kształt, są trzykrotnie pierzaste.
Liście sprawiają wrażenie pokrytych gęstą wełną.
Łodyga, z której wyrastają listki krótka, brązowa, zaokrąglona na dolnej stronie i pokryta łuskami, które są niemal ukryte w ciemnobrązowych włoskach.
W naturze ta paproć występuje w południowych stanach USA oraz w górach Meksyku. Literatura podaje, ze wytrzymuje ona mrozy do - 22 stopni C, jednak musi mieć zimą sucho. Małe rośliny mogą być posadzone pod osłoną skały lub w suchej kamiennej ścianie, aby zapewnić ochronę przed mokrą zimą. W naturalnym środowisku również ta paproć ma okresy przesuszenia. Ponieważ rośnie zazwyczaj na skałach granitowych i wapiennych wymaga pH obojętnego lub zasadowego.
Miejsce powinno być lekko nasłonecznione, najlepszy byłby tzw. swietlisy cień.
Cheilantes wełnisty, łac. Cheilanthes lanosa
Synonimy:
Nephrodium lanosum, Cheilanthes vestita
Ten gatunek paproci preferuje luźną, piaszczystą glebę z okruchami skalnymi, idealnym dla niej miejscem byłby ogród skalny, w częściowym lub pełnym słońcu.
Tworzy ona niskie, stożkowate kępki drobnych powycinanych misternie liści, pokrytych po obu stronach miękkimi rdzawo-brązowymi włosami. Wywodzi się z południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych, więc świetnie czuje się podczas słonecznej, suchej pogody, gdy korzenie rosną w cieniu i są dodatkowo chlodzone przez skały. Podczas dłuższych okresów suszy zwija się, a podczas deszczu wraca do poprzedniego kształtu.
Rośnie dobrze w glebach lekko kwaśnych i o nieco podwyższonym pH. Nie jest w pełni mrozoodporna, należy ją zimowac w chłodnym przewiewnym pomieszczeniu, niektórzy jednak podają, że wytrzymuje temperatury do -28 stopni C. W hardyfernlibrary podana jest informacja o mrozoodporności do -25 stopni C.