Forum Ogrodnicze Oaza

Postanowiłam założyć ten wątek, bo pojęcie hypertufy z rzadka się pojawia na forum, ale właściwie nikt tego nie uporządkował. Ostatnio w temacie Ewy W kamiennym kręgu sporo dyskutuje się o kamieniu w ogrodzie, także o skalnych imitacjach. Pokłosiem tej dyskusji jest zapytanie, które otrzymałam nt. hypertufy.

Z pojęciem hypertufa spotkałam się w brytyjskich programach ogrodniczych, gdzie pokazywano wytwory ludzkiej pomysłowości w angielskich ogrodach na całkiem dużą skalę. Swego czasu była taka moda, bo hypertufa była w miarę tanim zastępstwem dla prawdziwych skał, których sprowadzenie do ogrodu bywa bardzo kosztownym przedsięwzięciem, także z powodu kosztów transportu. Na miejscu w ogrodzie rozrabiając miksturę - składy bywają różne w różnych stronach świata - można formować rozmaite przedmioty: donice, skały, wodospady itd. Sama zaczęłam w zeszłym roku i to skromne początki, wykonałam poidełko do ogrodu japońskiego, ale plany mam na kolejne przedmioty w tym roku.

Wpisanie słowa hypertufa pozwala znaleźć w internecie sporo informacji, najczęściej w języku angielskim. U nas chyba jest to mniej znane. Na YouTube można znaleźć filmiki pokazujące przygotowanie masy hypertufy.

Na naszym forum w temacie o ogrodach szczelinowych m.in.Larix wrote:
Jeśli chodzi o skład hypertufy, to jak pisałam recepty są różne. Ja wybrałam taki skład:

1 miarka piasku/żwiru budowlanego
1 miarka cementu (lub zaprawy cementowej, w zasadzie nie ma wielkiego znaczenia jakiej)
2 miarki torfu
woda (do uzyskania właściwej konsystencji)

Podane składniki należy dobrze wymieszać na sucho, a potem do tej masy dodawać wody i wyrabiać, tak by była klejąca się, ale nie za rzadka. Rzadszej hypertufy można używać do gładzenia powierzchni "skał" czy przedmiotów. Potem można formować przedmioty, wykładać nimi misy, stare donice plastikowe. By dobrze wychodziły z form używa się folii, którą wykłada się formy, kształty na których chcemy budować hypertufę. Formy mogą być wycięte ze styropianu, butki polietylenowych itd. W zasadzie ogranicza nas tylko wyobraźnia. Z hypertufy można wykonywać odciski dużych liści jako poidła dla ptaków, czy ozdobę ogrodową. Można znaleźć sporo przykładów. Formą dla hypertufy może być także zagłębienie w ziemi odpowiednio przygotowane co do kształtu i wielkości.

Hypertufa jest lżejsza od przedmiotów wykonanych z cementu (przez użycie torfu), bardziej porowata, łatwiej można ją zasiedlić glonami czy mchami, by naturalniej wyglądała. Do hyperufy można poza torfem dodać także suchego mchu. Po wyjęciu z formy powierzchnię szoruje się drucianą szczotką, by uzyskać bardziej porowaty, naturalny kształt.

Moja misa do wody, skromniutka powstała w misce, która wyłożyłam warstwą hypertufy, a potem w środku wstawiłam doniczkę kwadratową, a potem uzupełniłam do wysokości miski hypertufą. Uklepałam dobrze i jakieś znaki jeszcze na powierzchni patykiem wydziergałam. Jak na pierwszy wyrób byłam zadowolona. Przy lepieniu dobrze jest używać rękawic ochronnych. Uwaga: w hypertufę woda wsiąka dość dobrze, dlatego muszę jeszcze zaimpregnować wnętrze misy, bo woda mi ubywa. Można w hypertufie pozostawić miskę czy doniczkę plastikową, wtedy naczynie będzie szczelne z pewnością.
Daniela wrote: Daniela wrote:
Ps. Żałuję, że nie wykonałam zdjęć jak to się robi, ale obiecuję poprawę.

Danielo, świetnie, że otworzyłaś taki wątek. Myślę o pojemnikach z hypertufy, ale się zastanawiam nad składem
mieszanki. Podobno,taka z domieszką torfu jest nietrwała, a ja bym chciała żeby mi służyły do końca, bo już następnych
na pewno nie będę w stanie robić. Czy koniecznie musi być torf? A gdybym dała cement+ piasek + perlit?

Oczywiście perlit tak! Podają do składu perlit jak najbardziej.


Dopisek:
okazuje się, że perlit można zastosować zamiast piasku, ale nie za torf. Zamiast torfu spotykałam dodatek suszonego mchu. Postaram się jeszcze poszukać innych składników.

Przy okazji natrafiłam na składniki do stworzenia piaskowca syntetycznego, który nadaje sie do uzupełniania piaskowca naturalnego, ale także do drobnych prac takich jak pokrywanie donic itp.

Piaskowiec syntetyczny
3 części piasku (w przepisie oryginalnym dodawano piasek żółty płukany ostry) oraz jedną część białego cementu (można zwiększyć ilość piasku do 4-ech części).

Małe sprostowanie dotyczącej składu - w tytułowym poście poprawiłam.

2 części torfu, a nie 1 - jak podałam wcześniej (z pamięci, która już nie ta )
W domu sprawdziłam swoje notatki i szybko poprawiłam skład mieszanki.

Wracając do wątpliwości nt. nietrwałości wyrobów z hypertufy. Niestety nie mam doświadczeń.
Pomyślałam jednak, że można torfu czy mchu dodawać mniej, wtedy zaprawa będzie mocniejsza, cięższa, ale i wytrzymalsza.

Daniela Dzięki że podzieliłaś się swą wiedzą, skorzystam na pewno....

Trochę inspiracji co można zrobić z hypertufy.

Warto jeszcze wspomnieć, że do większych kształtów warto dodawać wewnętrzny szkielet. Większe formy nie będą się wtedy łamać. Szkieletem mogą być kształty styropianowe, druty, siatka. Do liści z hypertufy można dodawać siatkę z tworzywa (taką jak stosuje się do ocieplania budynków). Po wyłożeniu na liść pierwszej warstwy masy położyć siatkę, a na to znowu masa.
W zasadzie ogranicza nas tylko wyobraźnia.

Danielo, dziękuję za wyjaśnienia, ale ja mimo wszystko mam wątpliwości. Jaką właściwie rolę pełni w tym torf?
Czy w takiej hypertufie można sadzić rośliny bezpośrednio, tak, jak w prawdziwej tufie wulkanicznej czy wapiennej?
Bo jeśli nie, to chyba ten torf nie ma znaczenia, żeby to nie było ciężkie wystarczy dodatek perlitu.
Takie jest moje zdanie. Nie wiem, czy dobrze myślę.
Pozdrawiam

Jak dla mnie dodaje lekkości i wprowadza czynnik biologiczny. Dokładnie tego nie analizowałam.
Ponieważ każda hypertufa jest nieco inna, każdy miesza jak chce, to pewnie można i tak jak Ty proponujesz.
Szukam też odpowiedzi czy można dodawać glinę, bo kiedyś już z gliną próbowałam, ale nie uzyskałam trwałej struktury (bez wypalania). Być może, że też spróbuję wmieszać. Najwyżej metodą prób i błędów to sprawdzę.

Też będę próbować różnych wariantów, tylko musimy z tym poczekać na inną pogodę. Aby do wiosny.

Kilka lat temu zrobiłem dwie donice z hypertufy. Do jednej użyłem torfu i perlitu, do drugiej trociny i piasek. Drugi wariant odpada- za ciężkie to to jest i nieporowate. W zasadzie zamiast torfu powinno dawać się mech torfowiec, który po rozłożeniu da efekt porowatości. Właśnie po to daje się organiczny składnik.
Z gliną bym nie ryzykował. Będzie się kurczyć i rozszerzać w zależności od wilgotności i wszytko pójdzie kaput.