Forum Ogrodnicze Oaza

muchazezlotym wrote:
Tez miałem w tym roku te odmianę ,ale podobała mi się tylko w wczesnej fazie kwitnienia.Natomiast mnie najbardziej przypadła do
gustu w tym roku Green Wave/niestety nie zrobiłem fotek/A z drugiej strony wszystkie cebulowe sadzone w pazdzierniku nie przetrwały zimy/u nas bezśnieznej/Ani jeden narcyz nie zakwitł...

Jaki moment jest najlepszy na wykopywanie tulipanów? Co robicie z cebulami - czy jakieś zabiegi ochronne są potrzebne?

Wykopujemy cebule jak zaschną liście i łuska okrywająca zacznie brązowieć ,zaschnięte pędy powinny się dawać łatwo wyciągać z ziemi- to świadczy o dojrzałości cebuli do zbioru. Dalej, ,segregujemy ,zaprawiamy środkiem grzybobójczym,przechowujemy w suchym pomieszczeniu i czekamy do jesieni na powtórne posadzenie .Mamy pełną kontrolę nad tulipanem,jeśli cebule zostały porażone chorobą możemy interweniować.Sposób dość pracochłonny, ale pewny.
Druga metoda - -pozostawiamy cebule w ziemi .Sam tak robię ze względu na znaczna ilość uprawianych tulipanów,a i coroczne przekopywanie ogrodu na zdrowie by mu nie wyszło. Tulipany pozostawiam niewykopywane maksymalnie do lat 4.To górna granica przy której nie odczuwa się zmian w jakości kwiatów. Niektóre rosną nawet tak lepiej - grupa tulipanów Kaufmanna ,Greigii, wszystkie gatunki botaniczne czy mieszańce Darwina. Nie wykopując trzeba bardziej przypatrywać się tulipanom,zmianom na liściach,aby nie przegapić infekcji.

Pozdrawiam,Piotr

Mnie intresuje sprawa "utraty " kolorow .O co chodzi kupujemy piekne cebule,w pierwszym roku kwitną w barwach zblizonych do tej na etykiecie .Jednak w nastepnych latach zauwazyłam ,że wiekszość jest zołto-czerwona ,w nastepnych latach już tylko żolte lub czerwone./zaznaczam ,że nie ścinałam kwiatów a tylko usuwałam przekwitnięte/
Podpowiedzcie czy to przypadek czy moze metoda na utrzymanie kolorów.Jesienią przy przygotowaniu miejsca dałam nawóz potasowy, moja Mama nie wiedząc o tym również do ziemi ,ktorą były przysypywane koszyczki z cebulami nasypała soli potasowej. Za pożno sie o tym dowiedzialam ale na wiosne nie miałam żoltych i czerwonych ale "wróciły" do barw w jakich je kupowałam. Czy to przypadek ? co spowodowało taką zmianę ?

Skąd wzięły się tulipany w europejskich ogrodach?

Wszystkiemu winni Turcy
Tulipan wywodzi się ze Wschodu, nazwa pochodzi z języka perskiego i oznacza turban. Od wieków był cenionym kwiatem w ogrodach Armenii, Turcji i Persji. Na dworze sułtanów urządzano święto tulipanowe, pisali o tulipanach wiersze poeci Omar Chajjam i Hafiz, wspomniany jest w Księdze tysiąca i jednej nocy. Dla mahometan tulipan stał się symbolem Allaha

Do Wiednia tulipanowe kwiaty, przywózł markiz Augierius Ghislain de Busbecq, poseł austriackiego cesarza Ferdynanda I na dworze Sulejmana Wspaniałego, a z dworu wiedeńskiego moda na tulipany rozprzestrzeniła się na całą Europę, a zwłaszcza pokochali ten kwiat Niderlandczycy.

Początkowo jest to kwiat monarchów, dobrze urodzonych bogaczy — bardzo cenny, strzeżony w ogrodach, niedostępny, wkrótce okazało się, że posiadanie w ogrodzie tulipanowych kwiatów stało się towarzyską koniecznością - należało do „dobrego tonu” i było świadectwem przynależności do elit. Największe zainteresowanie budziły tulipany wielobarwne, z działkami okwiatu ozdobionymi kontrastowo zestawionymi smugami. Efektowne desenie powstawały najczęściej w wyniku choroby wirusowej, na jaką zapadały tulipany. Choroba była przenoszona przez mszyce, lub na skutek przypadkowego zakażenia roślin podczas ich pielęgnacji. Później ludzie zaczęli świadomie kaleczyć cebule, by uzyskać barwne kwiaty.

Tulipanomania – czyli pierwsza bańka spekulacyjna na giełdzie

Przedmiotem spekulacji stały się cebulki tulipanów, a szczególnie tych, które były niezwykle wybarwione. Szczególnie drogie były okazy zarażone chorobą pstrości TBV – tulip breaking virus. W ciągu trzech–czterech lat trwania boomu ceny cebulek wzrosły niemal dziesięciokrotnie. Jeden ze współczesnych wspominał, że za jedną cebulkę kwiatu można było kupić: 27 ton pszenicy, 15 ton żyta, 4 tłuste woły, 8 tłustych świń, 12 tłustych owiec, 2 beczułki wina, 4 beczki piwa, 2 tony masła, 3 tony sera, łóżko wraz z pościelą, pełną szafę ubrań i srebrny kubek.

W wyniku dużego zainteresowania tulipanami trafiły one na giełdę, a z czasem coraz większa część transakcji zaczynała być zawierana na zasadzie windhandlu (handel wiatrem – rodzaj kontraktu terminowego). Na tej zasadzie cebulki miały być dopiero dostarczone do odbiorcy. Ceny pikowały w górę. Skumulowano olbrzymią liczbę transakcji na odbiór sadzonek wiosną. Wreszcie 6 II 1637 rozprzestrzeniła się informacja, że nie ma już chętnych na kupno cebulek, a wskutek tego rzeczywiście nikt nie chciał już ich kupić.
Ceny cebulek dramatycznie spadały, obniżając się niemal do zera. Do akcji musiała wejść Komisja Rządowa dając możliwość unieważnienia transakcji windhandlu po opłaceniu 3,5% deklarowanej początkowo sumy.
Jednak nawet, gdy bańka prysła bardziej unikatowe odmiany – takie jak Semper Augustus wciąż osiągały wysokie ceny na rynku.

Tulipan 'Semper Augustus'



Malarzem, który upodobał sobie kwiaty był Ambrosius Bosschaert, spod jego pędzla wychodziły bogate kompozycje ułożone kunsztownie w wazonach. Kto nie mógł pozwolić sobie na kupno kosztownych tulipanów, mógł zamówić ich portret.



Piękno tych kwiatów przypomina jednak, że doczesne życie jest ulotne. Kwiaty muszą zwiędnąć, o czym przypominają muszle po nieżywych ślimakach czy krótkowieczne owady - muchy, motyle lub pająki czyhające na zdobycz.

Co myślał malarz o swich klientach, życiu i o tulipanomanii domalowując obok monumentalnego bukietu maleńką małpkę?

Systematyka tulipanów

Aktualnie na świecie przyjmuje się następującą klasyfikację tulipana:

• Domena: jądrowce
• Królestwo: rośliny
• Podkrólestwo: naczyniowce
• Nadgromada: nasienne
• Gromada: okrytonasienne
• Klasa: jednoliścienne
• Podklasa: liliowe
• Rząd: liliowce
• Rodzina: liliowate
• Rodzaj: tulipan

Tulipany są wieloletnimi roślinami cebulowymi z krótkim, wczesnowiosennym okresem wegetacji, są to geofity czyli rośliny, których pąki odnawiające znajdują się pod powierzchnią gruntu, a organami przetrwalnikowymi są cebule. Kwiaty rozwijają się na łodygach o wysokości nawet do 70 - 80 cm pojawiają się wczesną wiosną.

O cyklu rozwojowym tych roślin decyduje rozkład opadów w ciągu roku. Tulipany rosną zwykle w klimacie, gdzie wiosna i jesień są stosunkowo wilgotne a lata gorące i suche.

Jako że odmian tulipanów jest kilkanaście tysięcy, podzielono je na 15 grup. Podziału dokonano na podstawie terminu kwitnienia, pochodzenia i przede wszystkim cech morfologicznych.

Grupa 1 - pojedyncze wczesne (Single Early Tulips). Zakwita najwcześniej spośród wymienionych grup, nie licząc botanicznych (np. Pulchella Violacea). Odmiana ta kwitnie dość wcześnie – na przełomie marca i kwietnia. Osiągają około 25 - 30cm. Kwiaty pojedyncze, przeważnie jednobarwne z sześcioma płatkami. Doskonale nadaje się do przydomowych rabatek. Tulipan ten jest często wykorzystywany do pędzenia.
Przykładowe odmiany: 'Apricot Beauty', 'Beauty Queen', 'Bellona', 'Christmas Exotic', 'Sunny Prince', 'White Marvel', 'Yokohama'.


Grupa 2 - pełne wczesne (Double Early Tulips). Termin kwitnienia oraz wysokość jest podobna jak w grupie 1. Różnica polega na wyglądzie kwiatów, mają większą liczbę płatków, przez co kwiatostan staje się szerszy i pełniejszy. Odmiana ta znalazła szerokie zastosowanie w ogrodach kwiatowych oraz na tarasach.
Przykładowe odmiany: 'Monte Carlo'

Grupa 3 - Triumph. Zakwitają na przełomie kwietnia i maja. Bardzo często płatki mają jasną obwódkę. Powstały przez skrzyżowanie tulipanów pojedynczych wczesnych oraz Darwina. Łodygi osiągają 40- 50 cm wysokości, kwitną w drugiej części kwietnia, a przy dłuższej zimie w pierwszej połowie maja różnobarwnymi kwiatami, często z jaskrawymi obrzeżami i matowymi płatkami. Świetnie nadają się do bukietów jako kwiat cięty, oraz na rabaty.

Grupa 4 - mieszańce (hybrydy) Darwina. Tak jak Triumph zakwitają w kwietniu/maju. Pochodzą od krzyżówek tulipanów Darwina i Fosteriana. Tulipan należący do tej grupy charakteryzował się będzie dużymi kwiatami o błyszczących, owalnych płatkach, przeważnie jednokolorowych. Cechuje je silny wzrost (50 - 60cm) oraz duże kwiaty. Dzięki swojej odporności na choroby i szybkiemu rozmnażaniu się znalazł szerokie zastosowanie w ogrodach kwiatowych.

Grupa 5 - Crispa. Czasami zwane tulipanami strzępiastymi. Wyhodowane niedawno, szybko zyskały olbrzymią popularność. Wyróżniają się drobno postrzępionymi końcówkami płatków (ang. crisp - kruchy, kędzierzawy). Kwitną w maju. Osiągają różne wysokości do około 50cm. Wspaniale prezentują się w zestawieniu z innymi roślinami cebulowymi.

Grupa 6 - zielonokwiatowe /Viridiflora. Grupa ta dorasta do 40 cm wysokości i kwitnie dość późno jak na tulipany, bo w drugiej połowie maja. Ich cechą charakterystyczną i zarazem wyróżniającą je spośród innych odmian są zielone elementy na kwiatach w postaci smug, plam a nawet prawie całych kwiatów. Tulipany tej grupy są znane z bardzo długiego okresu kwitnienia.

Grupa 7 - liliokształtne. Wywodzą się od T. retroflexa oraz Darwina. Przepiękna odmiana kwitnąca na początku maja. Kwiaty wysmukłe, o ostro zakończonych płatkach mogą mieć różna kolory i prezentują się szczególnie pięknie w pełnym słońcu. Roślina ta osiąga wysokość około 45 – 50 cm. Cieszą się coraz większą popularnością pomimo ich wrażliwości na złe warunki.

Grupa 8 - pojedyncze późne (tzw. Cottage). Wyróżnia je bardzo duży wzrost, kwitną w połowie maja. Szczególnie cenione w tej grupie są tulipany czarne. Kwiaty są małe i duże (w zależności od odmiany). Kwiaty mogą przybierać różne barwy, nawet prawie całe czarne. Bardzo często używane jako kwiat cięty, ponieważ są bardzo trwałe. Idealne do pędzenia.

Grupa 9 - Rembrandta. Wywodzą się z grupy Darwina i Breedera. Nazwa ich pochodzi od niderlandzkiego malarza, który malował te kwiaty portretując swoją żonę Saskię. Kwitną w drugiej połowie maja. Odznaczają się smugowanymi płatkami. W tulipanach siedemnastowiecznych, z czasów malarstwa Rembrandta, pstrość spowodowana była wirusami TBV. Obecnie dostępne odmiany mają takie ubarwienie w wyniku mutacji genetycznej. Te przepiękne tulipany osiągają wysokość do 40cm i kwitną w maju.

Grupa 10 - papuzie. Odmiana osiągająca do 55 – 60cm wysokości. Kwitnie późnym majem. Charakteryzuje się dużymi, dwubarwnymi i ciężkimi kwiatami o bardzo postrzępionych i powyginanych płatkach o fantastycznych barwach, często z zielonym przebarwieniem, z postrzępionymi brzegami, przypominającymi kolorowe papugi.

Grupa 11 - pełne późne (tzw. peoniowe). Są bardzo podobne do odmiany wczesnej, jednak kwitną w drugiej części maja i osiągają większe rozmiary. Kwiaty jeszcze bardziej pełne.

Tulipany botaniczne

Grupa 12 - Kaufmanna. Odmiany pochodzą od T. kaufmanniana. Kwitnie wcześnie –w marcu, dorasta do niewielkich rozmiarów - 15 – 30 cm. Często liście mają równe, charakterystyczne brązowe smugi. Tulipany botaniczne rozpoczynają najwcześniej okres kwitnienia. Rośliny uzyskują od 15 do 30 cm wysokości i szczególnie polecane są na rabatki oraz do ogrodów skalnych. Co roku podwajają ilość cebul.

Grupa 13 – Fosteriana. Pochodzą od T. fosteriana. Kwitną w kwietniu osiągając wysokość 30 - 40cm. Szczególnie ozdobne są w drugiej fazie kwitnienia, kiedy płatki rozkładają się na boki tworząc duże rozety. Dekoracyjnym elementem są też ich liście, które często na skraju udekorowane są wąską, brunatną obwódką. Rośliny mają 30 do 40 cm wysokości.

Grupa 14 – Griega. Pochodzą od T. greigii. Kwitną marzec/kwiecień i osiągają 20 - 40cm. Charakterystyczną cechą są liście - pofałdowane, w czerwone paski.

Grupa 15 - pozostałe gatunki botaniczne Są to:

* Tulipa acuminata
* Tulipa agenensis
* Tulipa armena
* Tulipa aucheriana
* Tulipa batalinii
* Tulipa bakeri
* Tulipa biflora
* Tulipa borszczowii
* Tulipa butkovii
* Tulipa carinata
* Tulipa celsiana
* Tulipa clusiana
* Tulipa cretica
* Tulipa cypria
* Tulipa dasystemon
* Tulipa didieri
* Tulipa dubia
* Tulipa edulis
* Tulipa ferganica
* Tulipa gesneriana
* Tulipa goulimyi
* Tulipa grengiolensis
* Tulipa heterophylla
* Tulipa hoogiana
* Tulipa humilis
* Tulipa iliensis
* Tulipa ingens
* Tulipa julia
* Tulipa lehmanniana
* Tulipa linifolia
* Tulipa marjolettii
* Tulipa mauritania
* Tulipa micheliana
* Tulipa montana
* Tulipa orphanidea
* Tulipa ostrowskiana
* Tulipa platystigma
* Tulipa polychroma
* Tulipa praecox
* Tulipa praestans
* Tulipa primulina
* Tulipa pulchella
* Tulipa retroflexa
* Tulipa saxatilis
* Tulipa sharonensis
* Tulipa sprengeri
* Tulipa stapfii
* Tulipa subpraestans
* Tulipa sylvestris
* Tulipa systola
* Tulipa taihangshanica
* Tulipa tarda
* Tulipa tetraphylla
* Tulipa tschimganica
* Tulipa tubergeniana
* Tulipa turkestanica
* Tulipa kurdica
* Tulipa kuschkensis
* Tulipa lanata
* Tulipa undulatifolia
* Tulipa urumiensis
* Tulipa urumoffii
* Tulipa violacea
* Tulipa whittalli

Źródło informacji: Podstawy Ogrodnictwa – Zysk i S-ka Wydawnicza Poznań 2003

Trudno mi coś powiedzieć na temat związku kolorów z nawożeniem, muszę u siebie sprawdzić w następnym roku. Faktycznie potas, magnez, trochęfosfor sprzyjają obfitemu kwitniemiu.

Zauważyłam przy moich tulipanach, że w deszczowe lato sporo odmianowych cebul, które nie były wykopane po zaschnięciu liści, łapało choroby grzybowe i gniło. Z kolei żółte i czerwone tulipany mam od kilkunastu lat powrzucane w różnych miejscach i nic złego im się nie dzieje.

Ponieważ po przekwitnięciu tulipany nie wyglądają dobrze w tym roku wraz z koszyczkami, w których rosły, przesadziłam je do dużych donic "pochoinkowych" i upchnęłam pod krzaki. W puste miejsca posadziłam dalie.

Dlaczego tulipany zmieniają kolor? Bo są chore.
Jak w poprzednim poście napisałem wiele prezentowanych tu tulipanów jest do natychmiastowego usunięcia. Gross pokazywanych tu pstrokatych tulipanów jest porażonych wirusem pstrokatości tulipana (Tulip breaking virus, TBV). Wirus ten przenoszą mszyce (choć rzadko widywane na tulipanach) i my w czasie ścinania, ogławiania oraz czyszczenia i podziału klonów cebul.
Objawy choroby: najlepiej widoczne są na odmianach czerwonych i wszystkich ciemnych. Kwiaty stają się pstrokate, najczęściej żółte, rzadziej białe (to szczególnie tyczy fioletowych), (wirus hamuje syntezę niektórych barwników). Odmiany różowe dostają białe pasy, a biało-różowe, w których przejście kolorów było płynne stają się ostro zarysowane. Porażenie na kwiatach kremowych i żółtych jest słabo widoczne, a na białych niewidoczne. Aby dobrze zdiagnozować chorobę, należy dokładnie oglądać liście. Rośliny porażone mają (bez względu na kolor kwiatu) chlorateczne przebarwienia na liściach. Raz mają one kształt długo eliptyczny, innym razem tworzą pasy wzdłuż całego liścia. Część objawów na liściach, przy porażeniu wirusem przypomina zakażenie grzybem Botritis cinerea, który jest uleczalny, ale tu po prostu trzeba opatrzenia i trochę praktyki (nie umiem opisać jak rozróżnić).
Leczenie: niestety nie ma. Jedynie profilaktyka. Przede wszystkim to usuwanie chorych cebul w czasie wegetacji, gdy widać objawy choroby. Gdzieś, kiedyś przeczytałem, że zastrzyki z desykantów pomagają eliminować rośliny na polu, bez wykopywania (zawsze z boku coś się skaleczy). Tylko one wystrzeliwują z łodygi i parzą rośliny obok. Na własny użytek przygotowałem własny sposób usuwania zawirusowanych tulipanów.
Selekcję rozpoczynamy od wyłamania łodygi kwiatowej u podstawy. Ja zawsze do tego używałem jednej pary rękawic gumowych, tylko do tego przeznaczonych. Potem strzykawką z igłą nabieramy desykant (np. Reglone lub Gramoxone) i na odłamanej łodydze umieszczamy kroplę o wielkości przekroju tejże. Czynność tę wykonujemy w tych samych rękawicach, gdyż środki te mają właściwości parzące. Gdy po miesiącu wykopujemy zaschnięte rośliny nie ma nawet śladów zainfekowanej cebuli.
Z moich obserwacji wynika, że przy 15-20% porażonych, nowo zakupionych cebul selekcja trwa ok. 4 lat. Według danych literaturowych wirus nie zawsze ujawnia się w pierwszym roku po zakażeniu dlatego tak długo.

Ze słynnymi "czarnymi " tulipanami jest tak,jak z "niebieskimi" różami

Queen of Night




'Queen of Night' i 'Maureen'

Trochę botanicznych.
Tulipa batalinii 'Bright Gem'




Tulipan tarda


Tulipa praestans 'Van Tubergen's variety'


Tulipan bot. Violacea


Tulipan bot. Persian Pearl


Tulipan 'Johann Strauss'


Tulipan Gluck

Ostatnio też mnie kręcą botaniczne...

M.in. Tulipa "Little Beauty" :

Botaniczne i ja lubię najbardziej
Prezentowany już Tulipa hybr. 'Little Beauty'


Tulipa polychroma


Tulipa hybr. 'Johann Strauss'



Moje ulubione
Tulipa hybr. 'Little Princess'


Tulipa clusiana var. chrysantha


Tulipa hybr. 'Fashion'


Tulipa turkestani​ca


Tulipa Praestans ‘Shogun’

Tulipa pulchella 'Persian Pearl'

Długo je masz, Wiesiu? Rosną bezproblemowo?

Jak dla mnie, są to jedne z najpiękniejszych botanicznych .
Nie mogę ich jednak na dłużej u siebie zatrzymać - kilka razy dosadzałam i były góra dwa sezony,
potem znikały bez śladu .
Jesienią dosadziłam ponownie - może tym razem się zadomowią

Tulipa "Persian Pearl"

Ech, żeby to "wkrótce" jak najszybciej się spełniło...

Dłużej, bo już kilka sezonów - z wyjątkiem jednego (gdy wczesną wiosną sarny obgryzły równo przy ziemi )
- cieszą oko tulipanki 'szczęście'

Tulipa kaufmanniana 'Glueck'

Tulipa hybr. 'Quebec'

Tulipa hybr. 'Toronto'